بازیابی نور طبیعی در کارگاه‌ها و صرفه‌جویی ۱۳۰ میلیارد تومانی در فولاد مبارکه

سید محمدجواد مجیدی، مدیر مدیریت شهری فولاد مبارکه، در گفتگو با خبرنگار فولاد ضمن تایید اجرای پروژه شست‌وشو و غبارزدایی از نورگیرها و بدنه کارگاه‌ها در فولاد مبارکه گفت: علاوه بر زیباسازی و تأمین پایدار روشنایی طبیعی واحدهای تولید و کارگاهی، از صرف مبالغ بسیار زیاد برای تعویض و نوسازی این نورگیرها و بدنه‌ها پیشگیری شده است و در ادامه افزود: روشنایی سوله‌های صنعتی نقش مهمی در افزایش بهره‌وری، ایمنی کارکنان و کیفیت کار دارد. کارگاه‌های صنعتی باتوجه‌به ارتفاع بلند سقف، استفاده از ماشین‌آلات بزرگ، همچنین حجم بالای ذرات معلق، چالش‌های زیادی برای تأمین روشنایی مطلوب دارد. به دلیل ارتفاع بدنه سوله‌های صنعتی یکی از راه‌های افزایش نور سوله کارخانه‌ها و استفاده از نورگیر خورشیدی است.

وی با اشاره به اینکه در طراحی بخش‌های بالایی بدنه سوله‌های صنعتی، قسمت‌هایی به‌منظور عبور نور طبیعی به داخل از جنس ورق‌های پلی‌کربنات با کاربرد نورگیر در نظر گرفته می‌شود، گفت: باگذشت زمان و به فراخور میزان و نوع آلودگی محیط‌های صنعتی، میزان شفافیت این صفحات کاهش یافته و کدر می‌شود؛ درنتیجه عملکرد آن به‌عنوان نورگیر مختل می‌گردد. این امر در مقایسه با شرایط طراحی و نیز زمان ابتدای بهره‌برداری سوله‌ها و کارگاه‌ها منجر به کاهش میزان عبور نور و به‌تبع آن کاهش بازتاب نور طبیعی در داخل محیط کارگاهی می‌شود.

به گفته مجیدی، پیش ‌از این، روش‌های مختلفی مانند تعویض نورگیر، افزایش منابع روشنایی داخلی و… توسط صنایع مختلف انجام شده است که با توجه مزایای فراوان شیوه نوین شست‌وشوی دوره‌ای با مواد نانوی سازگار با محیط‌زیست که امروزه در فولاد مبارکه به کار گرفته می‌شود، با این شیوه قابل‌قیاس نیست؛ از این ‌رو با پیشرفت‌های معماری نورپردازی، امکان بهره‌برداری بهینه و بهبود کارایی در مصرف برق وجود دارد که علاوه بر تأثیر در افزایش بهره‌وری کارکنان، می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی هزینه‌های مرتبط را نیز کاهش دهد. در سوله‌های صنعتی با ارتفاع زیاد برای روشنایی سالن نور مصنوعی بسیار قوی نیاز است و در این حالت مصرف انرژی الکتریکی به همان نسبت افزایش خواهد یافت این در حالی است که استفاده حداکثری و بهینه از نور خورشید به دلیل شدت تابش، می‌تواند فضای زیادی از یک سوله را با میزان روشنایی مطلوب تحت پوشش قرار دهد.

وی خاطرنشان کرد: باگذشت بیش از سه دهه از فعالیت فولاد مبارکه، بیشتر کارگاه‌های تولیدی و تعمیراتی به‌مرور با مشکل غبارگرفتگی و کاهش شدید انتقال نور مواجه شده بودند که با اجرای این پروژه به همت مدیریت شهری، شاهد آن هستیم که بسیاری از این مکان‌ها فقط با شست‌وشو با روش کاملاً علمی و تخصصی، قادرند نور کافی و پایدار سوله‌ها را همانند زمان طراحی و روزهای نخست نصب تأمین کنند.

شست‌وشوی بیش از ۶۹ هزار مترمربع نورگیر

در همین زمینه محمدابراهیم خورسند، کارشناس زیباسازی افزود: پروژه شست‌وشوی ورق نورگیر سوله‌ها و کارگاه‌ها صنعتی سطح کارخانه فولاد مبارکه پس از مطالعات زیاد از نیمه دوم سال ۱۴۰۰ به‌مرور در واحد فولادسازی، آهن‌سازی، تصفیه آب، کنترل مواد، توزیع برق، نیروگاه، قسمتی از واحد نورد سرد و نورد گرم و واحد پسماند در فولادسازی آغاز شد.

وی با بیان اینکه تا اواسط شهریورماه سال جاری بیش از ۶۹ هزار مترمربع نورگیر شسته شده است، ادامه داد: به لحاظ صرفه اقتصادی اجرای این پروژه باید گفت هزینه شست‌وشو به ازای هر مترمربع حدود ۱۴۵ هزار تومان است و هزینه تعویض به ازای هر مترمربع نیز حدود ۲ میلیون تومان است. با در نظر گرفتن اختلاف معنا‌داری که در هزینه شست‌وشو نسبت به تعویض مشاهده می‌شود، انجام عملیات یادشده تا پایان مردادماه بالغ بر ۱۳۰ میلیارد تومان برای شرکت صرفه‌جویی اقتصادی به همراه داشته است. افزون بر این، در صورت مقایسه این روش با تقویت نوردهی مصنوعی، صرفه اقتصادی بیشتر نیز خواهد بود.

بازسازی و رنگ‌آمیزی محیط ساختمان‌ها و دیوارهای شرکت

خورسند در بخش دیگری از سخنان خود به اقداماتی که در زمینه بازسازی و رنگ‌آمیزی محیط ساختمان‌ها و دیوارهای شرکت انجام شده است اشاره و اضافه کرد: با در نظر گرفتن روان‌شناسی رنگ‌ها در محیط کار تا کنون دیوار سوله‌ها و ساختمان‌ها نیز بازسازی و رنگ‌آمیزی شده که تأثیر بسزایی در بهبود جلوه بصری و زیبایی محیط کارخانه داشته است.

به گفته این کارشناس زیباسازی، افزایش بهره‌وری و بهبود عملکرد، افزایش ایمنی، کاهش خستگی و افزایش تمرکز، کاهش فشار فیزیکی، افزایش کیفیت تولید، کاهش هزینه‌ها، افزایش سوددهی و همچنین استفاده بهینه از منابع تنها بخشی از مزایای اجرای این پروژه است.

استفاده از پهپاد و ربات‌های شست‌وشو جهت شست‌وشوی بدنه سوله‌ها

وی در بخش پایانی سخنان خود از به‌کارگیری پهپاد در شست‌وشوی دیوارها و نورگیرها خبر داد و گفت: با توجه به ریسک کار در ارتفاع، به‌منظور تقویت ایمنی کار، افزایش سرعت انجام عملیات شست‌وشو و کاهش هزینه‌ها، استفاده از پهپاد و ربات‌های شست‌وشو جهت شست‌وشوی بدنه سوله‌ها در دست بررسی است و نخستین تست شست‌وشو با پهپاد نیز با موفقیت انجام شده است. در صورت تأیید نهایی این روش، از سال آینده عملیات شست‌وشو با بهره‌وری و بازدهی بیشتر با استفاده از این فناوری انجام خواهد شد و می‌تواند تحول بزرگی در این زمینه باشد و سایر صنایع نیز می‌توانند از آن الگوبرداری کنند.

منبع: بینش اقتصادی