آیا راه نجات اقتصاد، عبور از سیاست‌های موقت است؟

طاهره نطقی طاهری ـ مدیر مسئول

بازار اقتصادی ایران شاهد تحولات قابل توجهی بوده که بسیاری از آنها بر زندگی روزمره مردم تأثیر گذاشته است. افزایش قیمت دلار، طلا و سکه، هرچند در ظاهر تنها نوسانات بازار محسوب می‌شود، اما ریشه در چالش‌های ساختاری اقتصادی دارد. با این حال، این وضعیت لزوماً غیرقابل مدیریت نیست؛ بلکه فرصتی است برای بازنگری در سیاست‌های اقتصادی و حرکت به سوی ثبات و رشد پایدار.

افزایش نرخ ارز و طلا، علیرغم فشارهای معیشتی که ایجاد کرده، تنها نشانه‌ای از عمق‌ترین چالش اقتصادی کشور است: تورم بالا و تضعیف ارزش پول ملی. با وجود اینکه نرخ تورم در برخی کشورهای توسعه‌یافته زیر ۴ درصد است، در ایران این رقم به حدود ۴۰ درصد می‌رسد. این اختلاف عمیق، طبیعتاً منجر به کاهش اعتماد به ریال و جذب سرمایه به ابزارهای پس‌اندازی مانند ارز و طلا می‌شود. تقاضای رو به رشد برای این ابزارها، خود چرخه‌ای از افزایش قیمت را رقم می‌زند.

اما مهم‌تر از واکنش به عوارض، تشخیص ریشه مشکلات است. سیاست‌های موقتی مانند تزریق ارز به بازار، گرچه در کوتاه‌مدت می‌توانند نوسانات را کاهش دهند، اما بدون همراهی با اقدامات ساختاری، تنها باعث به تعویق افتادن بحران می‌شوند. تزریق ارز بدون کنترل تورم، شبیه سرکوب موقت یک فنر است؛ به محض توقف فشار، فعالیت دوباره آغاز می‌شود.

راه حل پایدار، مدیریت هوشمندانه تورم و احیای اعتماد به پول ملی است. کاهش خلق پول غیرضروری، شفاف‌سازی در سیاست‌های پولی و مالی، و حرکت به سوی یکپارچه‌سازی نرخ ارز، گام‌هایی ضروری در این مسیر هستند. سیستم چندنرخی ارز نه تنها باعث نابرابری و بهره‌کشی می‌شود، بلکه انگیزه‌های اقتصادی را مشوش می‌کند. انتقال به یک نرخ ارز واحد و شفاف، می‌تواند اعتماد داخلی و خارجی را افزایش دهد و فضای مناسبی برای فعالیت‌های تولیدی و سرمایه‌گذاری فراهم کند.

همچنین، حمایت از تولید داخلی و کاهش وابستگی به واردات، نقش کلیدی در کاهش فشار بر ارز دارد. وقتی کشور بتواند نیازهای اساسی خود را تأمین کند، فشار تقاضا بر ارز کاهش یافته و ثبات بیشتری در بازار ایجاد می‌شود.

آینده اقتصاد ایران تاریک نیست. با تصمیم‌های جدی، شفاف و بلندمدت، می‌توان به تدریج اعتماد مردم را جلب کرد، تورم را کنترل کرد و به ثبات بازگشت. مهم این است که به جای واکنش‌های کوتاه‌مدت، بر اصول اقتصادی پایدار تکیه شود. این مسیر، چالش‌هایی دارد، اما نه غیرممکن؛ بلکه فرصتی برای ساختن اقتصادی مقاوم، عادلانه و پویا.

منبع: www.بینش اقتصادی